با شروع فصل سرما، زنجیره تولید ابتدایی صنعت فولاد با چالش‌ها و محدودیت‌های انرژی روبرو شد. این شرایط منجر به کاهش تدریجی تولید و عرضه آهن اسفنجی در رینگ فیزیکی طی چهار هفته گذشته شده است. محدودیت‌های مرتبط با انرژی، به خصوص در زمینه گاز، باعث شده است که تمام واحدهای تولیدی در زنجیره فولاد تا اواسط ماه اسفند مقدار تولید و عرضه خود را کاهش دهند.

علاوه بر این، لغو عوارض صادراتی باعث ایجاد ابهامات در بازار شده و تأثیر مستقیمی بر عرضه کالاهای بورسی دارد. این ابهامات ناشی از لغو عوارض صادراتی، به عنوان یک عامل مهم، به جنبه رفع تعهدات صادراتی اشاره دارد. در نتیجه، شرکت‌ها در زنجیره فولاد با نواقص و عدم قطعیت در حوزه صادرات مواجه شده‌اند، که این موضوع ممکن است تا زمانی که عدم وضوح حاکم باقی بماند، تأثیرات منفی بر عرضه کالاها و تولید فولاد داشته باشد و قیمت روز آهن آلات ساختمانی را تحت تاثیر قرار دهد.

بررسی آمار و معاملات تالار صنعتی و معدنی بورس‌کالا در چهار هفته اخیر نشان می‌دهد که میزان عرضه کالاها در هر هفته، نسبت به هفته گذشته، به شکل تدریجی نزولی جلوه کرده است. در هفته‌های پایانی آبان‌ماه، قیمت آهن اسفنجی به اندازه ۱۴ هزار تومان برای هر کیلوگرم در تالار معاملات مشاهده می‌شد. اما در چهار هفته اخیر، میزان عرضه آهن اسفنجی به شدت کاهش یافته است.

در معاملات روزهای ۱۸ آذرماه، آهن اسفنجی به میزان حدود ۱۰۲ هزار تن به بازار عرضه شدد. این میزان تا روز ۲۵ آذر به ۹۲ هزار تن کاهش یافت و در تاریخ ۲ دی به ۷۰ هزار تن افت نشان داد. این کاهش تدریجی در میزان عرضه به معاملات روزهای ۹ دی‌ماه نیز ادامه یافت. این میزان عرضه هفتگی آهن اسفنجی، کمترین حجم در سال جاری تاکنون بوده و دلیل اصلی این کاهش قطعی گاز واحدهای احیای مستقیم است.

بررسی بازار فیزیکی نشان می‌دهد که دو عامل اصلی موجب کاهش تدریجی میزان عرضه در تالار صنعتی بورس‌کالا هستند. این کاهش در حاصل حجم محدود عرضه به بازار و کاهش تقاضا نسبت به هفته‌های گذشته ایجاد شده است. اولین و مهم ترین دلیل، محدودیت ۳۰ درصدی در سهمیه بهین‌یاب شرکت‌های درخواست‌کننده آهن اسفنجی از سوی بورس‌کالا است. این محدودیت باعث مواجهه واحدهای تولیدی با چالش‌های جدی شده و به عنوان یک عامل مهم در کاهش میزان عرضه به بازار تأثیر گذار بوده است.

همچنین، برخی از شرکت‌های تولیدکننده شمش به دلیل عدم توازن در قیمت آهن اسفنجی و شمش، با مشکلات مالی روبرو شده و به علت زیان عملیاتی، تصمیم به توقف تولید گرفته‌اند. این اقدامات نیز به یک کاهش دیگر در میزان عرضه منجر شده و نشان دهنده تأثیرات منفی این عدم توازن در ساختار بازار است. در نتیجه، با ادغام این دو عامل، مشاهده می‌شود که بازار فیزیکی تحت تأثیرات و تغییرات جدی قرار گرفته و روند کاهشی در عرضه کالاهای فلزی به وجود آمده است.

همچنین، موضوع محدودیت گاز در واحدهای فولادی، به ویژه کارخانه‌های آهن اسفنجی که با شروع فصل زمستان اعمال می‌شود، منجر به کاهش میزان فعالیت و تولید در این واحدها می‌شود. با توجه به این وضعیت، فعالان حوزه آهن اسفنجی در ماه پایانی پاییز تلاش می‌کنند تا میزان فعالیت خود را افزایش دهند، به منظور جبران ضرر و زیان‌های ناشی از کمبود گاز در فصل زمستان. این اقدامات، یک تلاش استراتژیک برای مقابله با مشکلات پیشروی زمستانی و حفظ استمراریت تولید در شرایط دشوار.

 

عرضه آهن اسفنجی
عرضه آهن اسفنجی

روند کاهشی در میزان عرضه کالاهای فولادی در بازار فیزیکی، اظهارات مرتبط با احتمال محدودیت و قطعی گاز را تأیید می‌کند. این محدودیت در تولید آهن اسفنجی تأثیری مستقیم بر عملکرد حلقه‌های زنجیره فولاد دارد و به ویژه در تالار معدنی و صنعتی بورس‌کالا، باعث افزایش قیمت آهن اسفنجی شده است. این تغییرات در بازار اثرات جانبی دیگری نیز داشته و به کاهش عرضه شمش فولادی در رینگ فیزیکی منجر شده است. بررسی معاملات نشان می‌دهد که میزان عرضه شمش نیز روند کاهشی را در پیش گرفته است، که این امر نشان‌دهنده تداوم تأثیرات منفی در زنجیره تولید و بازار فولاد است.

همچنین، محدودیت در تولید آهن اسفنجی به دلیل کمبود انرژی، تأثیرات جدی بر معاملات مقاطع فولادی دارد. در روز ۲۹ آذرماه، حدود ۱۵ درصد از حجم عرضه مورد معامله قرار گرفته و در روز ۶ دی‌ماه نیز ۱۴ درصد از معاملات به فروش رفته است. این معاملات به صورت اعتباری صورت می‌گیرند، به این معنا که به دلیل کمبود نقدینگی، مبادلات نقدی به حداقل می‌رسد و تراکنش‌ها بیشتر به شکل اعتباری انجام می‌شوند. تولیدکنندگان، با توجه به مسائل مالی و اقتصادی، ترجیح می‌دهند محصولات خود را به بازار عرضه کنند یا به دلیل ابهامات مرتبط با لغو عوارض صادراتی، بیشتر وارد بورس‌کالا شوند.

با در نظر گرفتن این موانع و مشکلات، بسیاری از تولیدکنندگان با هدف رفع تعهدات صادراتی و تضمین مواجهه با مشکلات مالی، به بازار بورس‌کالا وارد می‌شوند. این ورودها، تأثیرات بسیاری را بر وضعیت معاملات آهن اسفنجی در رینگ فیزیکی زنجیره فولاد اعم از تولید، معاملات و عرضه کالاها را به همراه دارد. به طور کلی، شرایط نامعلوم مرتبط با لغو عوارض صادراتی و محدودیت‌های انرژی، باعث شده است تا تمام زنجیره تولید فولاد تحت‌تاثیر قرار گیرد و بازار فیزیکی این صنعت تحولات قابل توجهی را تجربه کند.

در روز معاملاتی ۹ دی‌ماه، تالار فیزیکی در بورس‌کالای ایران با استقبال قابل توجهی از بازار، میزبان ۲۵ هزار تن آهن اسفنجی بود. این میزان عرضه به نحو قابل توجهی توسط بازار پذیرفته شد و کلیه آهن اسفنجی مورد معامله قرار گرفت. این حجم معاملات نسبت به هفته گذشته با کاهش حدود ۶۴ درصد، نشان‌دهنده یک تغییر قابل توجه در حجم عرضه است.

در کل، این متن نشان می‌دهد که بازار آهن اسفنجی در تالار فیزیکی بورس‌کالا تغییرات مهمی را تجربه کرده است، از جمله افت قابل توجه در حجم عرضه و تغییرات ناچیز در قیمت پایه. این تحولات ممکن است به عوامل متعددی بازگردد و نیاز به بررسی دقیق‌تر این اتفاقات دارد.