مطالعات تجربی نشان می‌دهند که احساسات بر جهش‌های کوتاه‌مدت و نوسانات بلندمدت در رمزارزهای بزرگی مانند بیت‌ کوین، اتریوم، BNB و... تأثیرگذار است. نکته مهم اینجاست که این احساسات اغلب نقش شاخص‌های پیش‌نگر را ایفا می‌کنند و تغییرات در جو روانی جمعی معمولاً پیش از جهش‌ها یا سقوط‌های قیمتی رخ می‌دهند. در این مقاله به بررسی تاثیر احساسات سرمایه گذاران ارز دیجیتال بر نوسانات قیمتی می‌پردازیم.

پیش‌بینی مبتنی بر هوش مصنوعی: از مدل تا سیگنال

امروزه چندین پلتفرم فین‌تک مبتنی بر هوش مصنوعی، هشدارهای بازار را بر اساس تحلیل لحظه‌ای احساسات ارائه می‌دهند. براساس مطالعه‌ای که به‌تازگی در ژورنال Ecohumanism منتشر شد، ادغام داده‌های اپلیکیشن ایکس، ردیت، جریان اخبار و داده‌های بلاک‌چین برای پیش‌بینی نوسانات قیمت بیت ‌کوین عملی شده است. این مدل در مقایسه با روش‌های سنتی، نرخ شارپ بالاتر و خطای پس‌آزمایی کمتری نشان داده است.

عوامل واقعی نوسان در سال ۲۰۲۵

نیمه نخست سال ۲۰۲۵، نمونه‌ای روشن از الگوهای نوسانی است. پس از تصویب قوانین تازه رمزارزی در آمریکا—از جمله قانون Genius و طرح ذخایر استراتژیک بیت‌ کوین—بازار شاهد جهشی سریع بود و قیمت بیت‌کوین به مرز ۱۲۳ هزار دلار رسید.

تحلیل‌های احساسی نشان دادند که خوش‌بینی پس از تصویب این قوانین، به‌سرعت با نگرانی درباره ریسک سیستماتیک ناشی از اعتباردهی مؤسسات به بازار رمزارز جایگزین شد؛ نگرانی‌هایی که شباهت‌هایی با بحران مالی سال ۲۰۰۸ داشتند. این ترس به‌سرعت به نوسان شدید تبدیل شد.

این رویدادها نشان می‌دهند که تغییرات احساسی—چه به‌دلیل قوانین جدید، چه به‌دلیل حملات امنیتی یا اخبار کلان—می‌توانند نوسانات بازار را به‌طور معناداری تشدید کنند و بر قیمت ارز دیجیتال تاثیر بگذارند.

روان‌شناسی بازار: ترس در برابر طمع

روان‌شناسی بازار: ترس در برابر طمع

اگرچه بسیاری از مدل‌های رفتاری بر عنصر طمع تمرکز دارند، روایت‌های جدیدتر نشان می‌دهند که ترس، عامل محرک اصلی نوسانات شدید است. هرگاه شاخص‌هایی چون «Fear & Greed Index»، افزایش سطح ترس را نشان دهند، نوسانات به‌طور قابل‌توجهی تشدید می‌شوند. این پدیده با نظریه‌های مالی رفتاری همچون «گریز از ضرر» همخوانی دارد.

مطالعات موردی مقایسه‌ای نیز نشان می‌دهند که اثر احساسات، یکسان نیست. مثلاً در دوران همه‌گیری کرونا در برزیل، احساس ترس به‌شدت حجم معاملات بیت‌کوین، USDC و USDT را کاهش داد؛ درحالی‌که شاخص‌های دیگر، تأثیراتی متغیر داشتند که وابسته به نوع دارایی و مدل آماری تحلیل بودند. بنابراین، خلق‌وخو و احساسات سرمایه‌گذاران به‌طور یکنواخت بر همه رمزارزها اثر نمی‌گذارند.

جمع‌بندی: احساسات به‌عنوان استراتژی

احساسات به‌عنوان استراتژی

برای معامله‌گران باتجربه رمزارز، اهمیت احساسات چیز تازه‌ای نیست. اما امروزه با پیشرفت فناوری و ابزارهای تحلیل تجربی مانند مدل‌های جدید، تحلیل احساسات آنچینی و هشدارهای مبتنی بر LLM، وارد عصری تازه شده‌ایم. اکنون احساسات، موتورهای پیش‌بینی‌اند.

شرکت‌های پیشرو، ابزارهایی را توسعه داده‌اند که با ترکیب احساسات آن‌چین، جو عمومی شبکه‌های اجتماعی و سیگنال‌های سیاست‌گذاری، می‌توانند نوسان را پیش‌بینی کنند. برای مدیران ریسک، سرمایه‌گذاران نهادی و تحلیل‌گران حرفه‌ای، آینده در گرو آن است که احساسات را نه صرفا شاخصی ظاهری، بلکه عاملی جدی در نظر بگیرند.