نگاه ویژه به بهداشت رستوران‌های بین‌راهی در نوروز+چند توصیه

مهندس غلامی با اشاره به طرح وزارت بهداشت مبنی بر نظارت و بازرسی بر اماکن عمومی، رستوران‌ها و تفرجگاه‌ها در تعطیلات نوروز، گفت: در زمینه نظارت بر بهداشت اماکن عمومی، رستوران‌ها، تفرجگاه‌ها و... هر سال تکالیفی بر عهده وزارت بهداشت در راستای نظارت و کنترل این اماکن قرار می‌گیرد. در نوروز 97 هم مانند سال‌های گذشته تمام بازرسین بهداشت محیط در سراسر کشور این اقدام را آغاز می‌کنند. در دستورالعملی که امسال از سوی معاونت بهداشتی وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده، بر بازدیدهای مشترک همراه با سایر سازمان‌های ذیربط مانند مراجع قضایی، سازمان تعزیرات، سازمان دامپزشکی، اتاق اصناف و... تاکید شده است و قرار است گشت‌های مشترکی را برای بازرسی از اماکن مختلف اعزام کنیم.

وی با بیان اینکه امسال بر بازرسی و توجه به ایمنی و بهداشت مواد غذایی در رستوران‌های بین‌راهی تاکید ویژه‌ای شده است، افزود: این طرح از 15 اسفند ماه آغاز شده و تا 15 فروردین ماه سال 97 ادامه دارد. طی اجرای این طرح بر تمام مراکز و اماکن عمومی با اولویت مراکز طبخ و عرضه مواد غذایی و مراکز اقامتی، تفرجگاه‌ها، رستوران‌های بین‌راهی، سرویس‌های بهداشتی بین‌راهی و پایانه‌ها نظارت‌ می‌شود.

معرفی بیش از 19000 متخلف بهداشتی به مراجع قضایی در سال گذشته

غلامی با بیان اینکه در کشور نزدیک به 4000 بازرس بهداشت محیط و بیش از 1000 بازرس بهداشت محیط فعال در مراکز جامع سلامت در حاشیه شهرها وجود دارد، ادامه داد: بنابراین 5000 بازرس بهداشت محیط در ایام نوروز نظارت‌ها را انجام می‌دهند. نظارت‌های ما به صورت برنامه‌ریزی شده است و هیچگونه اطلاعاتی از قبل درباره اینکه کدام رستوران را بازرسی می‌کنیم، وجود ندارد. البته شکایت‌های مردمی از طریق سامانه 190 به ما اطلاع داده می‌شود و مراکزی که مردم از آنها شکایت داشته‌اند در اولویت بازرسی‌های‌مان قرار می‌گیرد. طی بازرسی‌های سال گذشته 19 هزار و 626  متخلف بهداشتی به مراجع قضایی معرفی و چهار هزار 654 مرکز هم تعطیل شد که  از این تعطیلی‌ها 233 مورد به رستوران‌های بین‌راهی و 590 مورد هم به مراکز عرضه قلیان مربوط می‌شد.

بیشترین تخلفات بهداشتی در سال گذشته چه بودند؟

 رئیس اداره بهداشت مواد غذایی و بهسازی اماکن عمومی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت درباره وضعیت بهداشت محیطی در واحدهای صنفی، اماکن عمومی و رستوران‌ها کشور، گفت:  خوشبختانه در این زمینه همکاری واحدهای صنفی نسبت به گذشته بهتر شده است. زیرا می‌دانند که همکاران ما به عنوان یک مشاور از مراکزشان بازدید می‌کنند. هرچند که قانون به ما اجازه داده که با تخلفات هم برخورد کنیم و ما هم با تخلفات مغرضانه با قاطعیت برخورد می‌کنیم، فورا هم تخلفاتشان پیگیری و مجازات برایشان تعیین می‌شود و بعد از آن هم با دستگاه قضایی و قانون سروکار دارند. بیشترین تخلفاتی هم که در سال‌های گذشته دیده می‌شد، در زمینه بهداشت فردی، نحوه نگهداری مواد غذایی و... بود. بر همین اساس امسال در دستورالعمل‌مان تاکید کردیم که بازرسین به این موضوعات بویژه در بحث بهداشت و ایمنی مواد غذایی، توجه ویژه داشته باشند.

شاخص بهداشتی-بهسازی کشور بالای 70 درصد است

وی ادامه داد: البته شاخص بهداشتی و بهسازی ما در کل کشور در حد متوسط و بالای 70 درصد است، اما یکسری رفتارهای غلط بهداشتی وجود دارد. به عنوان مثال خوب نشُستن دست‌ها یکی از این رفتارهای اشتباه است. از طرفی برخی تصور می‌کنند صرف اینکه کارکنان یک رستوران دستکش یکبار مصرف بپوشند، یعنی بهداشت را رعایت کرده‌اند، درحالیکه این تصور باوری غلط است؛ چراکه دستکش یکبار مصرف بعد از اینکه یکبار استفاده شد، باید دور ریخته شود. توصیه سازمان بهداشت جهانی هم این است که حتی اگر دستکش می‌پوشید باز هم باید دست‌هایتان را هنگام تهیه غذا بشویند. بنابراین بهترین روش این است که هم مردم و هم افرادیکه غذا را تهیه و طبخ می‌کنند، مرتبا دست‌هایشان را بشویند. از طرفی درست نیست که دستکش بپوشید و به غذا دست بزنید و تلفن را هم پاسخ دهید؛ چراکه در این صورت آلودگی‌ها وارد غذا می‌شوند.

غلامی درباره نحوه ارزیابی آلودگی‌های مواد غذایی از سوی بازرسین بهداشت محیط گفت: آلودگی‌های مواد غذایی مانند آلودگی‌های میکروبی یا کهنگی روغن را با تجهیزات پرتابل در محیط بررسی می‌کنیم و سایر موارد را در صورت مشکوک شدن به آزمایشگاه می‌فرستیم.

در رستوران‌ها غذا بخوریم؟

وی در ادامه صحبت‌هایش درباره اینکه آیا مردم می‌توانند با خیال راحت در رستوران‌ها غذا بخورند، گفت: توصیه ما این است که مردم از خوردن غذا اِبا نداشته باشند، اما بهداشت را رعایت کنند. در مرحله اول خودشان باید بهداشت فردی را رعایت کنند و به طور مرتب دست‌هایشان را بشویند، بویژه قبل از غذا خوردن. در عین حال اگر می‌خواهند مواد غذایی بسته‌بندی شده بخرند به سالم بودن بسته‌بندی، تاریخ تولید و انقضای آن، آرم و مجوزهای سازمان استاندارد و سازمان غذا و دارو و... توجه کنند. اگر به رستوران‌ها یا مراکز تهیه غذا مراجعه می‌کنند به ظاهر غذا، بهداشت محیط و بهداشت کارکنان آنجا توجه کنند. غذایی را که برایشان آورده ببینند و بعد آن را بخورند. اگر غذا سرد است یا ظاهر نامناسبی دارد به مدیر رستوران متذکر شوند. از نظر آلودگی‌های میکروبی اگر مواد غذایی گرم باشند، مشکلی وجود ندارد. بنابراین مردم باید غذای سالم بخرند. البته نمی‌گویم که مردم رستوران نروند. زیرا ما کنترل‌های لازم را انجام می‌دهیم. بنابراین من به عنوان مسوول این برنامه در کشور به مردم توصیه نمی‌کنم که در رستوران غذا نخورند، اما موارد فوق رار عایت کنند. ما هم کنترل‌های لازم را انجام می‌دهیم.

چند توصیه بهداشتی به مسافران نوروزی

غلامی در ادامه توصیه‌هایی به مردم ارائه و اظهار کرد: به مردم توصیه می‌کنم که پسماندهای حاصل از مصارف غذایی‌شان را در طول راه کنار جوی آب یا خیابان پرت نکنند. همچنین اگر می‌خواهند در مسافرت با خودشان غذا ببرند، باید حتما شرایط و امکانات گرم کردن مجدد غذا را داشته باشند. در غیر این صورت از حمل وانتقال هر نوع غذای پخته شده حاوی گوشت و تخم‌مرغ صرف‌نظر کنند و غذاهایی چون نان و پنیر یا سیب‌زمینی پخته به همراه داشته باشند. باید بدانید که عدم رعایت این مسائل بدتر از این است که از رستوران غذا بخورید. از طرفی اگر تمایل دارند در رستوران غذا میل کنند، در زمان مناسب اسن کار را انجام دهند، مثلا برای ناهار بین ساعت 11 تا 2 بعد از ظهر و برای شام قبل از ساعت 10 از رستوران استفاده کنند تا غذاها مانده نباشند.

در عین حال مردم نباید از هرجایی آب استفاده کنند، بلکه آب شبکه‌های شهری و روستایی سراسر کشور را که تحت کنترل است مصرف کنند، نه آب چشمه روباز یا جوی آب را. همچنین مردم می‌توانند از آب بسته‌بندی شده استفاده کنند، اما به هیچ‌وجه  آب بسته‌بندی شده منجمد نکنند. آب به هیچ‌وجه نباید در بطری یخ بزند. در عین حال مراقب آب بسته‌بندی‌شده باشند تا در ماشین در معرض نور مستقیم خورشید نباشد و بیش از 24 ساعت هم در ماشین نماند.

آب چشمه‌ها بهداشتی است؟

وی در پاسخ به اینکه آیا این تصور که آب چشمه‌ها تمیز است و می‌توان آن را به عنوان آب شرب نوشند، درست است یا خیر، گفت: آب چشمه در صورتی تمیز است که اطرافش بهسازی شده باشد. چشمه نقطه‌ای است که آب از زمین خارج می‌شود، اما بعد روی زمین جاری می‌شود، اما نمی‌دانیم که در بالادست چشمه‌ها چه چیزی وارد آب شده، اما اگر چشمه‌ای بهسازی شده باشد تمیز است. زیرا مسیرش را از آلودگی‌ها دور می‌کنند و از ورود آبهای آلوده به آن پیشگیری می‌کنند و یک حوضچه برای ورود آب تمیز دور آن می‌سازند.