انواع تست استعدادیابی برای انتخاب رشته در کنکور
یکی از مهم ترین تصمیمهای هر فرد در طول زندگی که بر روی انتخابهای بعدی مانند انتخاب شغل نیز تاثیر می‌گذارد، تصمیم درباره انتخاب رشته کنکور است.
عوامل مختلفی در انتخاب رشته کنکور تاثیر می‌گذارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مواردی مانند علاقه، استعداد و مهارت، نقاط قوت، نقاط ضعف و ویژگی‌های شخصتی اشاره کرد. در سال‌های اخیر، انواع تست استعدادیابی برای شناخت عوامل مطرح‌شده و انتخاب رشته، به کمک داوطلبین کنکور آمده‌اند. از جمله این تست های استعدادیابی می‌توان به تست هالند، تست MBTI، تست نئو، تست هوش چندگانه گاردنر، تست هوش هیجانی و تست جانسون اوکانر، اشاره کرد.
در مقاله پیش رو، برای آشنایی دانش آموزان و داوطلبین کنکور با تست های استعدادیابی، به معرفی تست‌های مطرح شده و بررسی توضیح هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت.
انواع تست استعدادیابی چگونه به انتخاب رشته کنکور کمک می کند؟
تست های استعداد یابی برای انتخاب رشته کنکور، شامل آزمون‌های روان‌سنجی‌ای هستند که دانش‌آموزان و داوطلبین کنکور را از جنبه‌های گوناگون ارزیابی می‌کنند تا مشخص شود که چه رشته تحصیلی‌ای برای آن‌ها مناسب‌تر بوده و در کدام رشته و شغل، موفقیت بیشتری را کسب خواهند نمود. تست‌های استعدادیابی شغلی و تحصیلی، انواع مختلفی داشته که از جمله آن‌ها می‌توان به تست استعدادیابی شغلی هالند و تست MBTI اشاره کرد.
هر یک از تست‌های استعدادیابی، جنبه‌های متفاوتی از فرد را مورد سنجش قرار می‌دهند. این جنبه‌ها شامل مواردی مانند هوش، علاقه‌مندی‌ها، استعداد و مهارت، نقاط قوت و ضعف و ارزش‌ها هستند.
معرفی و بررسی انواع تست استعدادیابی برای انتخاب رشته در کنکور
در ادامه به معرفی و بررسی مهم ترین تست های استعدادیابی برای انتخاب رشته در کنکور خواهیم پرداخت.
تست هالند
یکی از مهم ترین تست های استعدادیابی شغلی و تحصیلی که با نام تست رغبت سنجی نیز شناخته می‌شود، تست Holland یا هالند است. طبق نظریه هالند، افراد به 6 تیپ شخصیتی تقسیم شده و استعداد و علایق آن‌ها بر اساس این تست تیپ شخصیتی سنجیده می‌شود. شش تیپ شخصیتی بر اساس نظریه هالند عبارت‌اند از:
- واقع‌گرا (Realistic)
- جست‌وجوگر (Investigative)
- هنری (Artistic)
- اجتماعی (Social)
- کارآفرین (Enterprising)
- قراردادی و متعارف (Conventional)
تست رغبت سنج شغلی هالند برای طیف وسیعی از افراد همچون دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم، دانشجویان و کارجویان مناسب بوده و می‌تواند ویژگی‌های مختلف شخصیتی، علایق و استعدادهای آن‌ها را مورد ارزیابی قرار دهد.
نوجوانان می‌توانند از تست هالند برای کمک به استعدادیابی تحصیلی و انتخاب رشته کنکور استفاده کنند و بزرگسالان و جوانان نیز می‌توانند برای پیداکردن شغل مناسب خود از این تست استعدادیابی کمک بگیرند.
تست MBTI
یکی دیگر از انواع تست استعدادیابی که با نام‌هایی همچون تست شخصیت‌شناسی یا تست مایرز بریگز نیز شناخته می‌شود، تست MBTI است. این تست که بر اساس نظریه یکی از روان‌شناسان مطرح با نام کارل یونگ طراحی شده است، برای سنجش و ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی، نقاط قوت و اولویت‌های فردی به کار می‌رود.
این آزمون در ابتدا 4 جنبه اصلی شخصیت شامل درون‌گرایی و برون‌گرایی، شهودی و حسی، احساسی و منطقی و قضاوتی و ادراکی را بررسی می‌کند. در ادامه، افراد بر اساس میزان نمره خود به این 8 ویژگی، مانند تست هالند، در یکی از 16 تیپ شخصیتی mbti قرار می‌گیرند که هر یک از آن‌ها ویژگی‌های مختص به خود داشته و برای یک سری رشته و شغل مشخص، مناسب هستند.
تست نئو
یکی دیگر از تست‌های استعدادیابی و شخصیت‌شناسی معتبر، تست نئو است. انجام این تست نیز می‌تواند به استعدادیابی و انتخاب یک مسیر شغلی و تحصیلی مناسب کمک کند. این تست، پنج دسته از مهم ترین ویژگی‌های شخصیتی که بسیاری از صفت‌های شخصیتی نیز در زیرمجموعه آن‌ها قرار می‌گیرند را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
این 5 دسته شامل موارد زیر است:
- روان‌رنجوری
- برون‌گرایی
- انعطاف‌پذیری
- توافق‌پذیری
- مسئولیت‌پذیری
تست هوش چندگانه گاردنر
تست گاردنر که به آن تست هوش چندگانه گاردنر نیز گفته می‌شود، یکی از معتبرترین تست های استعدادیابی برای انتخاب رشته کنکور است. این تست هوش چندگانه به‌وسیله هوانوردی آمریکایی به نام گاردنر طراحی شده است.
طبق نظر گاردنر، هشت هوش مختلف وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- هوش منطقی ریاضی
- هوش کلامی زبانی
- هوش موسیقی
- هوش بدنی جنبشی
- هوش بین فردی
- هوش دیداری فضایی
- هوش درون فردی
- هوش طبیعت گرایی
البته بعدها طبق نظر گاردنر، نام «هوش وجودی» و «هوش اخلاقی» نیز به این لیست اضافه شد.
تست هوش چندگانه گاردنر نیز مانند دیگر تست های استعدادیابی همچون تست هالند و تست MBTI، دارای مزایای بسیاری است که از جمله آن‌ها می‌توان به شناخت استعدادها، شناسایی نقاط ضعف، انتخاب رشته مناسب، انتخاب شغل مناسب، داشتن انتظارات واقع‌بینانه از خود و افزایش شانس استخدام اشاره کرد.
هوش هیجانی
Emotional Intelligence که به آن هوش هیجانی گفته می‌شود، به توانایی افراد در شناخت احساسات و مدیریت ارتباط خود در هنگام برخورد با دیگران اشاره دارد. آزمون هوش هیجانی (EQ) که یکی دیگر از مهم ترین تست های استعدادیابی است، رفتارهای عاطفی و اجتماعی افراد مختلف را بر اساس 5 شاخص اصلی زیر مورد بررسی قرار می‌دهد:
- روابط درون فردی و ادراک از خود
- ارتباطات بین فردی
- مدیریت و کنترل استرس
- سازگاری و تصمیم‌‌گیری
- خود ابرازی
انجام تست هوش هیجانی نیز مانند دیگر تست های استعدادیابی همچون تست هالند و تست نئو، دارای مزایای بسیاری است که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش خودآگاهی
- تقویت روحیه کار تیمی
- انتقادپذیری بیشتر
- تقویت مهارت‌های اجتماعی
- درک بهتر دیگران
- غلبه بر چالش‌های زندگی
تست جانسون اوکانر
یکی دیگر از تست های استعدادیابی مطرح در زمینه انتخاب رشته کنکور، تست جانسون اوکانر است. این تست به افراد مختلف کمک می کند تا بتوانند استعدادها، توانمندی‌ها و علایق فردی خود را بهتر بشناسند. علاوه بر این، تست جانسون اوکانر، شخصیت افراد را از جنبه‌های مختلفی مانند برقراری ارتباط، هوش هیجانی، وجدان کاری، کنترل استرس و خلاقیت، مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
این تست، 12 آیتم را در افراد مختلف می‌سنجد که این 12 آیتم شامل استعدادهای کار با انگشتان، موسیقی و تشخیص صدا، تجسم فضایی و درک ساختارها، ایده‌پردازی، تشخیص و تفکیک رنگ‌ها، استدلال و تحلیل، سیلو گرام، کارکردن با اعداد، حافظه طراحی، استقرایی، آینده‌نگری و خواندن سریع است.
جمع‌بندی و سخن پایانی
در این مقاله به معرفی و بررسی انواع تست استعدادیابی برای انتخاب رشته کنکور شامل تست هالند، تست MBTI، تست نئو، تست هوش چندگانه گاردنر، هوش هیجانی و تست جانسون اوکانر پرداختیم. همان‌طور که گفته شد، انجام این تست‌ها می‌تواند به شناخت بهتر علایق، استعدادها و توانمندی‌ها، ویژگی‌های شخصیتی و نقاط قوت و ضعف افراد مختلف، کمک کند. در نتیجه، از این طریق می‌توان با آگاهی بیشتری انتخاب رشته کرده و مسیر تحصیلی و شغلی مناسبی را انتخاب نمود.
ارسال نظر