به گزارش اکونا پرس،

پخش نخستین قسمت از برنامه «گنگ» با اجرای علی ضیاء و حضور «شایع»، یکی از محبوب‌ترین چهره‌های رپ فارسی، موجی از واکنش‌ها و بحث‌های فرهنگی را در فضای مجازی و میان فعالان این حوزه برانگیخت؛ واکنش‌هایی که از استقبال و حمایت تا نقدهای تند و اتهام «همراهی با سازوکار رسمی» را دربر می‌گرفت.

علی ضیاء پس از تجربه برنامه یوتیوبی «با ضیاء»، این‌بار برنامه «گنگ» را با محوریت موسیقی رپ فارسی تولید کرده است؛ برنامه‌ای که نخستین قسمت آن به‌تازگی با حضور شایع در شبکه نمایش خانگی منتشر شد. انتشاری که به‌سرعت حواشی متعددی را در میان جامعه رپ فارسی رقم زد.

موسیقی رپ در ایران همواره در زمره ژانرهای مسئله‌دار و محدودشده قرار داشته و بسیاری از هنرمندان این حوزه به دلیل نبود امکان فعالیت رسمی، مسیر مهاجرت را برگزیده‌اند. با این حال، در سال‌های اخیر نشانه‌هایی از حضور کنترل‌شده رپ در رسانه‌های رسمی دیده شده است؛ از استفاده از این سبک در تبلیغات تلویزیونی و نسخه‌های فیلترشده در برنامه‌هایی چون «خندوانه» گرفته تا پخش صدای «یاس» در سریال «قورباغه» و حضور چهره‌هایی مانند سینا ساعی در برنامه «کارناوال».

با این وجود، منتقدان معتقدند آنچه در این بسترها ارائه می‌شود، فاصله معناداری با رپی دارد که نسل جوان در فضای غیررسمی می‌شنود؛ چراکه بخش مهمی از هویت رپ، به ماهیت اعتراضی و استفاده از واژگان ساختارشکنانه آن بازمی‌گردد.

در این میان، حضور شایع در برنامه‌ای زیر نظر ساترا توجه ویژه‌ای را به خود جلب کرد؛ به‌ویژه آنکه علی ضیاء اعلام کرد همزمان با انتشار، از پخش برنامه مطلع شده و از سوی دیگر خبرهایی مبنی بر نداشتن مجوز تولید و پخش «گنگ» و پیگیری حقوقی ساترا منتشر شد؛ تناقض‌هایی که خود به حاشیه‌ها دامن زد.

واکنش‌های منفی گسترده به این حضور، در نهایت شایع را به انتشار پستی اینستاگرامی ـ که بعداً حذف شد ـ واداشت؛ پستی که در آن ضمن ابراز شرمندگی، این تصمیم را «اشتباه» خواند. او تأکید کرد هدفش کمک به بهبود شرایط رپ فارسی و بازتر شدن فضا برای فعالیت هنرمندان بوده، اما این اقدام با استقبال بخش قابل توجهی از جامعه رپ مواجه نشد.

برخی منتقدان، حضور شایع در این برنامه را تلاشی برای دریافت مجوز فعالیت دانستند و او و سایر عوامل برنامه را «وصل» نامیدند. هرچند خود شایع در همان برنامه، در واکنش به امیدواری علی ضیاء برای صدور مجوز رپرها، تأکید کرد که فعالیت هنری نیازی به مجوز ندارد.

از سوی دیگر، موضوع سانسور نیز به یکی از محورهای اصلی انتقادات تبدیل شد؛ از جمله خودداری شایع از به‌کار بردن برخی الفاظ. با این حال، مدافعان این حضور یادآور شدند که حتی در رسانه‌های آمریکایی نیز رپرهای مطرح در برنامه‌های تلویزیونی با محدودیت‌های مشابهی روبه‌رو هستند و این مسئله لزوماً به معنای استحاله کامل نیست.

در کنار نقدها به شایع، رفتار و اجرای علی ضیاء نیز با واکنش‌های منفی همراه شد. منتقدان معتقدند مجری برنامه درک عمیقی از فرهنگ و تاریخ رپ فارسی ندارد و با ژستی نمایشی تلاش می‌کند خود را به این فضا نزدیک نشان دهد؛ در حالی که می‌توانست با شناخت عمیق‌تر و پرهیز از بازی رسانه‌ای، تصویری واقعی‌تر از این موسیقی ارائه دهد.

در نهایت، پرسش اصلی همچنان باقی است؛ آیا «گنگ» به بستری برای گفت‌وگوی واقعی درباره رپ فارسی تبدیل خواهد شد یا به نمونه‌ای دیگر از مواجهه پرحاشیه و کنترل‌شده رسانه رسمی با یک جریان فرهنگی مستقل؟

شایع، برنامه گنگ، علی ضیاء، رپ فارسی، سانسور موسیقی، رسانه رسمی، ساترا، شبکه نمایش خانگی، موسیقی زیرزمینی