به نام او که هرچه بخواهد همان می شود

فرهنگ عذرخواهی نشانه پیشرفت فرهنگی و یکی از عوامل رشد و توسعه در جهان امروز بشمار می رود و بدون شک در فرهنگ انسانی و اسلامی جایگاه ویژه داشته و دارد.

فرهنگ عذر خواهی نشانه ضعف انسانی نیست، بلکه نشانه قدرت آدمی است که می تواند اشتباهات خود را بپذیرد و بر پایه آن ها تجربه بیندوزد و راهی جدید را در مسیر خود انتخاب و جایگزین نماید.

همه انسان ها  در روابط اجتماعی ، سیاسی، کاری، شغلی، خانوادگی و حتی زندگى مشترک دچار اشتباهاتى می شوند که گاهی ممکن است باعث دلخوری و  ناراحتى جامعه، همکاران، دوستان، بستگان، همسایگان و حتی همسر و فرزند هم بشود.

اتفاقات منفی سیاسی بیشترین ضربه را به اعتماد عمومی جامعه می زند، تورم و گرانی و شرایط سخت دولت ها ، گاهی باعث بدبینی مردم هم می شود، دراین میان فقط کافی است که سیاست های غلط تکرار شود که بی اعتمادی را چند برابر کند، در مناسبات فردی، شوخى های بی مزه در جمع، انتقاد بی موقع، توهین، بى احترامى ، زیر قول زدن،بدحسابی، زرنگی های ابلهانه، رعایت نکردن حقوق دیگری و بسیاری موارد مشابه ، هرکدام بهانه ای است برای ایجاد دلخوری های شخصی و از بین رفتن روابط انسانی و گذاشتن تاثیرات اجتماعی که نتایج آن تا سال ها باقی می ماند.

 بسیاری از اشتباهات و دلخوریهای دیگران از ما ، ریشه در نحوه برخورد ما با تعارضات و اشتباهات دارد.

بسیاری از روانشناسان و اساتید علوم اجتماعی اصلاح مبحث نحوه برخورد با یک رفتار و یا گفتار غلط و اشتباه را مورد بررسی قرار داده و نتیجه را در رشد فرهنگ عذرخواهی می دانند.

 سوال این است که وقتى اشتباهى مى کنیم، دلى را مى شکنیم، حرفى مى زنیم که کدورت ایجاد مى کند و یا در سطوح عمومی و ملی ، جامعه بزرگتری را می رنجانیم و یا با اشتباهی ناخواسته ضرر وزیانی به دیگران وارد می کنیم، چطور برخورد کنیم؟ چگونه عذرخواهى  کنیم؟

روانشناسان معتقدند که اگر فکر کنیم که تنها با گفتن "ببخشید"قضیه ختم خواهد شد و طرفتان موظف است که اشتباه شما را ببخشد و فراموش کند و همه چیز تمام شود سخت در اشتباه هستید.

عذر خواهی فقط مرحله اول اصلاح شرایط پیش آمده است که بسیار حایز اهمیت و آغازگر حرکت مهم برای بهبود شرایط است، اما بدون شک کافی و کامل نخواهد بود.

یکی از اساتید روانشناسی نوشته است که اگر خواهان سر و سامان دادن رابطه خود با دیگری هستید، لازم است که یک عذرخواهى خوب را یاد بگیرید، یک عذرخواهى خوب داراى چندجزء مهم است که عبارتند از :

١- بیان تأسف

٢- توضیح موضوع

٣-قبول مسئولیت

٤-بیان پشیمانى

٥- درخواست بخشش

٦- پیشنهاد جبران

پزشکان روانشناس می گویند اگر بنا به دلایلی افرادی نمى توانند  تمام أجزاء این پروسه عذرخواهی را انجام دهند،باید علت آن را در خودشان جستجو کنند، زیرا موضوع بیشتر به دلیل خودخواهی شخصی ، تکبر و غرورهای کاذب، خودباوری نامعقول، وجود ثروت و قدرت، عدم باور پذیری دیگران و ده ها علت دیگر می باشد. تحقیقات نشان داده که مهم ترین بخش عذرخواهى "قبول مسئولیت و بیان "  آن می باشد. پذیرش اشتباه، نشانه رشد و تفکر است و بسیار مهم می باشد.

 بخش مهم دیگرعذرخواهی پیشنهاد جبران است.

در مسایل شخصی، گاهی جبران کردن با رفتارهای بعدی و یا یک هدیه به نتایج خوبی می رسد ، اما در مباحث اجتماعی و آنچه که به همه مردم مربوط می شود ، عذرخواهی و قبول مسئولیت مرحم ابتدایی مقامان عالیه بشمار میرود که بایستی به سرعت وارد مراحل بعدی مثل استعفا، بررسی قضایی و جبران خسارات واردشده گردیم.

درشرایطی که حتی دولت ها هم گاهی قادر نیستند آسیب های جانی را که در یک حادثه طبیعی یا حوادث غیر مترقبه به مردم وارد شده، جبران کننند ،لازم است که تلاش نمایند که باحضور  و کمک های مادی  آسیب وارده کمتر شود.

جزء مهم دیگر ابراز تأسف ، توضیح اینکه چرا چنین شد و بیان پشیمانى است.

آخرین مرحله ى عذرخواهى "درخواست بخشش و جبران کردن" است.

باید یادبگیریم که با فرهنگ عذرخواهی پیشرفت می کنیم و با رفتارهای لجاجت

گونه و لجبازی، علاوه بر ایجاد زحمت برای دیگران، برای خودمان هم رنج به همراه خواهد داشت.

آقای رئیس جمهوری

 بیان عذرخواهى در مسایل سیاسی و اجتماعی و تصمیمات اقتصادی و انتخاب مدیران کوتوله ، اولین و مهمترین گام برای راه افتادن است، آنقدر مهم است که شاید بتوان گفت که نیمى از راه است، اما کافی نیست، دوران های مدیریتی و ریاستی کوتاه است، چهارساله و هشت ساله است، باید بعد از عذرخواهی سریع دست به جبران زد تا مردم ما را ببخشند.