مذاکره با آمریکا سهل اندیشی و اشتباه راهبردی است

به نقل از خبرگزاری خانه ملت، دکترعلی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (دوشنبه، 9اردیبهشت ماه) در هشتمین همایش سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید با اشاره به موانع موجود برای توسعه اقتصادی کشور، گفت: در شرایط کنونی به علت اقدامات آمریکایی ها موضوع همکاری های تجاری با کشورهای خارجی امر ساده ای نیست البته این موضوع به عنوان یک اصل مهم است و ما نمی خواهیم رقابت ها و روابط در پستوخانه باشد.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما بعد از 12 سال مناقشه و مذاکره با آمریکا به یک تفاهم و توافق رسیدیم اما این موجود عجیب و غریب از توافق خارج شد البته این اقدام آن ها صرفا مربوط به برجام نبود بلکه ترامپ هر روز از یک توافق خارج می شود از این رو به نظر می رسد چیزی و موضوعی در مغز آن ها بوده و به نظر من این مسئله ضایعه ای در عرصه بین الملل است.

دکترلاریجانی تصریح کرد: آمریکا و ترامپ در شرایط کنونی بر روی شرکت ها نفوذ داشته و با استفاده از این اهرم فشار می آورند تا این شرکت ها با ایران همکاری نکنند.

وی با بیان اینکه ایده مذاکره با آمریکا در شرایط کنونی نوعی سهل اندیشی است، گفت: برخی با سهل اندیشی می گویند که ما باید در شرایط کنونی با آمریکا مذاکره کنیم اما به نظر من مذاکره با آن ها معنایی ندارد زیرا درگام نخست آن ها 12 شرط را مطرح کرده اند که ما باید آن ها را بپذیریم که یکی از آن ها توافق غنی سازی هسته ای است.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: به نظر من دیپلماسی یک امر تخصصی است از این رو به نظر من طرح ایده مذاکره با آمریکا یک اشتباه راهبردی است زیرا وقت این اقدام نیست از این رو ترامپ باید بفهمد که با یک حریف سخت طرف بوده و تا وقتی که سرش به سنگ نخورد اقدامات خود علیه ایران را متوقف نخواهد کرد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه در شرایط کنونی چالش‌های اقتصادی کاملاً روشن است، گفت: من بارها با کارشناسان در رابطه با این چالش‌ها صحبت کرده‌ام از این رو در شرایط کنونی برخی از این مشکلات و چالش‌ها مزمن بوده و باید ریشه‌های آن کاوش و بررسی شود.

یکی از چالش‌های اقتصاد کشور موضوع بنگاهداری دولتی است

دکتر لاریجانی ادامه داد: یکی از چالش‌های اقتصاد کشور موضوع بنگاهداری دولتی است؛ در این رابطه مرحوم مدرس آراء و نظریات بسیاری در حوزه اقتصادی داشت و ایشان در صدر مشروطه نگرانی نسبت به بنگاهداری دولتی دغدغه داشتند و می‌گفتند که دولت‌ها بنگاهداران خوبی نیستند و آنها نمی‌توانند تاجران خوبی باشند.

وی تصریح کرد: یکی از موضوعات و موانع موجود برای حل چالش‌های اقتصادی کشور مباحث فرهنگی است از این رو برخی موضوعات کنونی ریشه در فرهنگ ما دارد و مربوط به مباحث سیاست‌گذاری نیست به طور مثال موضوع کاهش بنگاهداری دولتی یکی از دغدغه‌هایی بوده که از 110 سال پیش مطرح شده است البته مجلس در سال‌های گذشته اصل 44 قانون اساسی مورد پیگیری قرار گرفت و قانونی را برای واگذاری امور به بخش خصوصی تدوین کرد اما متأسفانه این قانون به درستی اجرایی نشد بنابراین تمام مسائل و چالش‌های اقتصادی باید در محافل کارشناسی مورد بررسی قرار گیرد و قطعاً این رویکردها بر مبنای اصولی می‌تواند مفید باشد.

رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: قطعاً برای حل چالش‌های اقتصادی کشور نگاه طبیبانه نیاز است و مسائل و مشکلات باید از منظر حل شدن مورد بررسی قرار گیرد از این رو نباید در این رابطه نگاه مأیوسانه داشت زیرا این رویکرد برای شرایط فعلی مضر است البته برخی افراد برای رقابت اقتصادی خود و برخی نیز برای انجام امور و کارهایشان نگاه‌های مأیوسانه را ترویج می‌کنند که این مسئله موجب شد تا  در شرایط کنونی نتوان برخی مشکلات را به سادگی حل کرد.

در یک فضای مأیوسانه نمی‌توان کارها و اقدامات ایجابی و فعالانه کرد

دکتر لاریجانی با اعلام اینکه قطعا در یک فضای مأیوسانه نمی‌توان کارها و اقدامات ایجابی و فعالانه کرد، گفت: برخی این موضوع و ایده را مطرح می‌کنند که دولت مخالف گسترش بخش خصوصی است، این افراد می‌گویند که دولت می‌پندارد که اگر بخش خصوصی فربه شود جای آنها تنگ خواهد شد اما من در وضعیت فعلی این موضوع و رویکرد را نمی‌بینم البته شاید در گذشته این مسئله وجود داشته اما در شرایط کنونی چنین بحثی مطرح نیست و تنها ممکن است رها کردن کار برای برخی از شرکت‌های دولتی سخت باشد.

وی افزود: در طول سا‌ل‌های قبل و بعد از انقلاب تفکر سوسیالیستی در کشور مطرح بود و در آن زمان فضای روشنفکری متأثر از تفکر چپ وجود داشت و این مسئله در حوزه اقتصاد نیز سایه انداخته بود و حتی برخی از متفکران اسلامی نیز متأثر از افکار سوسیالیستی بودند و این موضوع را می‌توان در آثار آنها از جمله دکتر شریعتی مشاهده کرد زیرا این رویکرد جریان غالب دنیا بود اما در سال‌های بعد شرایط تغییر کرد و بنگاه‌های بزرگ بعد از جنگ به ویژه در دوران آیت‌الله هاشمی ایجاد شد حال شاید این اتفاقات و اقدامات در حالت گذار صورت گرفت و چاره‌ای در این رابطه نبود.

رئیس مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در دوره قبل دولت فعلی نیز آشفتگی فکری در تمام حوزه‌ها وجود داشت و مقوله عدالت درست تعریف نشده بود و امروز نیز این مسئله وجود دارد بنابراین به نظر من در شرایط کنونی برای رفع مشکلات کشور باید به سمت اقدامات و راه‌حل‌های مصداقی برویم و نباید به مسائل تئوریک خود را سرگرم کنیم زیرا تئوری‌پردازی کار سیاستمداران نیست البته تئوری‌های بسیاری در بحث اقتصاد در تمام کشورها وجود دارد که یکی از آنها تئوری فایده‌گرایی است که بر اساس آن اقداماتی مورد توجه خواهد بود که بیشترین فایده و لذت برای افراد ایجاد شود. یکی دیگر از مکاتب و تئوری‌ها در این حوزه تئوری اختیارگرایان است. آنها نوعی قرارداد اجتماعی را قبول دارند که طبق آن بازار آزاد مصداق تحقق عدالت است و این تئوری پردازان دخالت دولت را مخل عدالت می‌دانند.

دکتر لاریجانی ادامه داد: یکی دیگر از تئوری‌های این بخش مکتب شهودگرایان است که این تئوری نوعی فضیلت را برای اخلاق و سیاست قائل است و آنها عدالت را امری عقلانی می‌دانند، از طرف دیگر مرحوم شهید مطهری نیز نظریات بسیاری در حوزه‌های فقهی و بخش‌های اقتصادی و سیاسی داشته‌اند. یکی از موضوعات مطروحه از سوی مرحوم مطهری مقوله تمرکز در حق طبیعی انسان بوده است و این موضوع پایه بسیاری از فلسفه‌های سیاست و اقتصاد است و حتی کانت نیز در نظریاتش به حق طبیعی می‌پردازد. مرحوم مطهری در این رابطه تأکید می‌کند که انسان‌ها دارای استعدادهای متنوع هستند و برای بالفعل شدن این مسائل باید زمینه‌های آن به صورت کامل تهیه شود که این مسئله تنها با تحرک و تلاش محقق خواهد شد  و در حوزه سیاست و اقتصاد باید فضای آزاد ایجاد شود لذا تئوری رقابت از این نظریه نشأت می‌گیرد.

دولت نباید در عرصه اقتصادی بنگاهداری کند

وی تصریح کرد: انسان‌ها با  توجه به وجه عقلانی، استعدادهای بسیاری در تمام حوزه‌ها دارند و قطعاً این ظرفیت‌ها در یک فضای حرکتی و رقابتی بالفعل می‌شود؛ از این رو دولت در این زمینه باید برای فراهم شدن رقابت سالم در این عرصه بسترسازی کند بنابراین اگر دولت‌ها جایگزین بخش خصوصی شوند رقابت‌ها رخ نمی‌دهد از این رو به نظر من این رویکرد و نظریه می‌تواند به بسیاری از مشکلات اقتصادی پاسخ دهد.

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دولت نباید در عرصه اقتصادی بنگاهداری کند، گفت: دولت تنها زمانی می‌تواند در این عرصه فعال باشد که بخش خصوصی به این حوزه ورود نکند، از طرف دیگر وظیفه دولت کار اقتصادی و قیمت‌گذاری نیست بلکه باید فضای آزاد و رقابت‌پذیر را فراهم کند. همچنین دلیلی ندارد که دولت سیستم تأمین اجتماعی زوری و اجباری را ایجاد کند بلکه می‌توان در این عرصه سیستم‌های متنوعی را فراهم کرد.